Winst voor het waterleven

Ingenieursbureau Arcadis heeft in opdracht van Rijkswaterstaat een ontwerp gemaakt voor ecologische verbeterpunten in de Poederoijense Waard langs de Afgedamde Maas. Het doel is om de variatie aan groeiplaatsen voor water- en oeverplanten en leefgebieden voor vis en macrofauna (kevers, slakken, insectenlarven en dergelijke) te vergroten. Lees meer over de zoetwatergetijdenatuur in de Afgedamde Maas in dit artikel. 
 

Kaderrichtlijn Water

Rijkswaterstaat werkt sinds 2010 aan het ecologisch herstel van de grote rivieren en dus ook de Maas. Het waterleven in en langs de rivier is de afgelopen eeuwen namelijk flink achteruit gegaan door allerlei menselijke ingrepen als het vastleggen van de oevers in steen en het afsnijden van rivierarmen en geulen. Een belangrijke basis voor de herstelmaatregelen is de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Daarin staan bindende afspraken om onze oppervlakte- en grondwateren weer in goede toestand terug te brengen. De uitvoering van de KRW loopt nog door tot en met 2027.

Ligging

Het maatregelgebied Poederoijense uiterwaard bevindt zich aan de zuidkant van het gelijknamige dorp in de gemeente Zaltbommel, tussen rivierkilometer 239.9 en 240.7.

Het plan voor de Poederoijense Waard

De maatregel bestaat uit het aanleggen van twee geïsoleerde geulen in de uiterwaard bij het dorp Poederoijen. Geïsoleerd wil zeggen dat ze bij normale waterstanden niet in verbinding staan met de Maas.

De bestaande plas ter hoogte van rivierkilometer 240.3 wordt aan beide zijden verlengd zodat er een geul ontstaat. Dit wordt dan een nieuwe westelijke geul. Tussen rivierkilometer 240.10 en 239.8 omvat het plan het aanleggen van een tweede, oostelijke, geul. Oorspronkelijk was het de bedoeling om ook het deel er tussenin mee te nemen in het ontwerp. Dit is echter afgevallen omdat hier een gasleiding in de grond ligt. Daarom is deze ingreep in twee delen opgesplitst.

Bomen, waterplanten en rasters

Twee bomen aan de zuidkant van de bestaande plas worden verwijderd, omdat die op de plek staan van de oeverrand van de toekomstige geul en daar weinig overlevingskansen zullen hebben. Mogelijk kunnen deze bomen in een van de uiterwaarden in de Afgedamde Maas een nuttig tweede leven als rivierhout krijgen. Dood hout werkt onder water als een soort koraal, waar het al snel wemelt van het leven. De overige vegetatie in en rondom de plas blijft behouden, dat wil zeggen: het riet, de wilgen en water- en oeverplanten. Ook de twee zwarte populieren in het uiterste oosten van het werkgebied blijven ongemoeid.

Alle aanwezige rasters worden verwijderd. Daarentegen komt er een nieuwe – tijdelijke – afrastering aan de rand van de geulen. Zo blijft de gewenste moerasplanten beschermd tegen vraat door grazend vee. 

Vooronderzoek

In het ontwerp is zoveel mogelijk rekening gehouden met wensen van direct betrokken partijen als grondeigenaren, het waterschap en de gemeente Zaltbommel. Arcadis heeft verder gekeken naar zaken als de bodemgesteldheid en de aanwezigheid van eventuele beschermde flora en fauna. En er is gecontroleerd of er geen kabels en leidingen liggen waar rekening mee gehouden moet worden. Ook is zo goed mogelijk rekening gehouden met eventuele cultuurhistorische of archeologische waarden.
 

Planning

Het ontwerp is klaar en momenteel bereidt Rijkswaterstaat de publicatie van het Ontwerp-Projectbesluit Omgevingswet voor. Dat komt op dat moment ter inzage te liggen. Iedereen die dat wil kan dan een zienswijze indienen op de plannen. Dat geldt ook voor de twee andere maatregelen langs de Afgedamde Maas: de Poederoijense Waard en de Slijkwellsewaard. Rijkswaterstaat informeert de omgeving daarover als het zover is.

Meer weten of vragen?

Heeft u vragen over de voorgenomen maatregel Poederoijense Waard? Stuur dan een mail naar Omgeving-KRW-Maas@arcadis.com. Meer informatie over het werk van Rijkswaterstaat voor het ecologisch herstel van de Maas is te vinden op www.rijkswaterstaat.nl/maasoevers, via de nieuwsbrief en deze brochure. U kunt ook bellen met de publieksinformatielijn van Rijkswaterstaat 0800-8002 (gratis, 7 dagen per week bereikbaar).

​