Geul Brandt

Aantakken plas Brandt aan de Maas via twee nieuwe stromende geulen aan noord- en zuidzijde. Status: Ontwerp-Projectbesluit ter inzage van 28 januari tot en met 10 maart 2025 (zienswijzentermijn). Inloopavond op dinsdag 11 februari in Stevensweert (en op 12 februari in Beesel).

Winst voor het waterleven

Ingenieursbureau Arcadis heeft in opdracht van Rijkswaterstaat verschillende maatregelen uitgewerkt voor het verbeteren van de ecologische waterkwaliteit in en langs de Maas, waaronder Geul Brandt. 

Inmiddels is de besluitvorming voor deze maatregel een flinke stap verder: het ontwerp is klaar en iedereen die dat wil kan reageren op het Ontwerp-Projectbesluit dat van 28 januari 2025 tot en met 10 maart 2025 ter inzage ligt. Op dinsdag 11 februari organiseert Rijkswaterstaat een inloopavond in restaurant Int Brookx in Stevenweert, van 18.30 tot 21.00 uur.
 

Kaderrichtlijn Water: samenwerken aan riviernatuur

Deze maatregel is onderdeel van een groter ecologisch herstel­programma voor de Maas vanuit de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Het doel van deze richtlijn is de kwaliteit van onze oppervlaktewateren te verbeteren en beschermen.

De biodiversiteit in en langs de rivier is de afgelopen 150 jaar achteruitgegaan door allerlei menselijke ingrepen als het vastleggen van de oevers, plaatsen van stuwen en dempen van geulen en meanders. Veel van de oorspronkelijke planten en dieren die thuishoren in het riviersysteem zijn daardoor verdwenen of komen nog maar in kleine aantallen voor. 

Daarom werkt Rijkswaterstaat Zuid-Nederland al geruime tijd samen met partners aan het herstellen van de riviernatuur. Ook bij de Maas. Dat gebeurt door oevers en beekmondingen natuurvriendelijker in te richten, geulen te verbeteren of nieuw aan te leggen en oude Maasarmen nieuw leven in te blazen. De uitvoering van de KRW-maatregelen loopt nog door tot en met december 2027.

In de gemeente Maasgouw zijn eerder al KRW-maatregelen uitgevoerd. Zoals de vispassage ‘Verlengde Oude Maas’ in 2022, onder leiding van het waterschap Limburg en in samenwerking met Natuurmonumenten. In datzelfde jaar werd ook de natuurvriendelijke oever Koningssteen opgeleverd. Bij de aanstaande plannen in deze regio gaat het nu om vijf locaties bij Ohé en Laak en Stevensweert.
 

Ontwerp-Projectbesluit: indienen zienswijzen mogelijk

Wat er precies gaat gebeuren bij de maatregel Geul Brandt staat beschreven in het Ontwerp-Projectbesluit volgens de Omgevingswet. Dit is gepubliceerd in de Staatscourant en ligt ter inzage van dinsdag 28 januari tot en met maandag 10 maart 2025. Iedereen die dat wil kan de stukken in die periode inzien en een reactie op het plan indienen (zienswijze genoemd).

Onder ditzelfde Ontwerp-Projectbesluit vallen nog zes andere KRW-maatregelen, gelegen in de noordelijke Grensmaas en zuidelijke Zandmaas, zie onderstaand overzichtskaartje.

Overzichtskaart van de Maas met daarop van noord naar zuid de ligging van de maatregelen Geul De Weerd-Reuver, Geul Hansummerweerd-Oude Maasarm, Oever Brandt visvijver, Geul Brandt, Geul Molensteen, Oever Laak en Geul Laakerweerd.


Waar kunt u het plan inzien? 

• Het Ontwerp-Projectbesluit is samen met de bijbehorende motivering van 28 januari tot en met 10 maart 2025 online te vinden op de website www.platformparticipatie.nl/noordelijkegrensmaas-zuidelijkezandmaas. Het gaat dan om het 'Ontwerp-Projectbesluit KRW noordelijke Grensmaas, De Weerd-Reuver en Hansummerweerd-Oude Maasarm'. U vindt daar ook een samenvatting van het document en informatie hoe u een zienswijze kunt indienen. De bijlagen en onderzoeksrapporten zijn via de website op te vragen.

• U kunt de stukken in diezelfde periode ook inzien op het kantoor van Rijkswaterstaat in Den Bosch: Magistratenlaan 82, 5223 MD Den Bosch. Maak daarvoor een afspraak via telefoonnummer 088-797 48 80.
 

Hoe kunt u een zienwijze indienen?

U kunt tijdens de terinzagetermijn op de volgende manieren een zienswijze indienen op het Ontwerp Projectbesluit:

• Digitaal: bij voorkeur ontvangen wij uw zienswijze via het zienwijzenformulier op de projectpagina op de website www.platformparticipatie.nl/noordelijkegrensmaas-zuidelijkezandmaas

• Mondeling: voor het noteren van uw mondelinge zienswijze kunt u tijdens kantooruren een afspraak maken met directie Participatie via telefoonnummer 070 - 456 96 07. 

• Schriftelijk: stuur een gefrankeerde brief ter attentie van directie Participatie, Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Postbus 20901, 2500 EX Den Haag, onder vermelding van ‘KRW noordelijke Grensmaas en zuidelijke Zandmaas’.
 

Hulp bij digitale informatie van de overheid

Contact met de overheid gaat steeds vaker digitaal. Soms vinden mensen dit lastig. Kunt u wel wat hulp gebruiken? Ga dan langs bij de bibliotheek bij u in de buurt, daar bevindt zich een Informatiepunt Digitale Overheid. U kunt er zonder afspraak binnenlopen voor ondersteuning. Bijvoorbeeld voor het digitaal raadplegen van documenten die bij dit project horen of het digitaal indienen van een zienswijze.
 

Wat gebeurt er met uw zienswijze?

In de reactienota bij het definitieve Projectbesluit wordt teruggekoppeld wat er met de binnengekomen zienswijzen is gedaan. Heeft u een zienswijze ingediend? Dan krijgt u daar persoonlijk bericht over.

Ook het definitieve Projectbesluit wordt ter inzage gelegd, waarna er nog de mogelijkheid is in beroep te gaan.
 

Inloopavonden op 11 en 12 februari 2025

Rijkswaterstaat organiseert twee inloopavonden over de zeven maatregelen langs de noordelijke Grensmaas en zuidelijke Zandmaas: op dinsdag 11 februari 2025 in restaurant Int Brookx in Stevensweert (In het Broek 1, 6107 BG) en op woensdag 12 februari 2025 in Hoeve de Bongerd (Markt 13, 5954 BH) in Beesel.

Medewerkers van Rijkswaterstaat zijn dan aanwezig om vragen te beantwoorden. Aanmelden is niet nodig. Geïnteresseerden zijn welkom om tussen 18.30 en 21.00 uur binnen te lopen, er is geen centrale presentatie.


Maatregelgebied Geul Brand

In de noordelijke Grensmaas tussen rivierkilometer 63.6 en 65.1, ligt plas Brandt, ook wel bekend als visvijver Brandt. Dit is een overblijfsel uit de tijd dat in deze regio grondstoffenwinning plaatsvond, ongeveer vanaf 1960. Het merendeel van de ontstane plassen is daarna weer opgevuld met grond. Maar er zijn ook enkele oude grindwinningsplassen overgebleven, waaronder op deze plek. Het gebied heeft al grotendeels een natuurfunctie. 

De ingreep die hier op het programma staat, is het verbinden van de plas Brandt met de Maas, zodat er rustig stromend water ontstaat als leefgebied voor soorten die daar afhankelijk van zijn. 

Foto van maatregelgebied geul Brandt, met een grasvlakte rondom en de Maas links en boven.
Het maatregelgebied van Geul Brandt.  Foto: ©Studio Retouched


Het ontwerp

In het ontwerp krijgt de plas op twee plekken een rechtstreekse aantakking aan de Maas. Dat gebeurt door middel van nieuw aan te leggen meestromende geulen, zowel aan noordzijde als zuidzijde. Deze worden 5 tot 7 meter breed en circa 600 meter lang. Op de bodem wordt over de hele lengte grind aangebracht, de natuurlijke ondergrond van de Grensmaas.

In elk van de geulen wordt een aarden dam met daarin enkele grote duikers aangebracht. Die constructies zorgen ervoor dat het water vrije doorgang heeft, terwijl tegelijkertijd de Maasoever bereikbaar blijft voor onderhouds- en landbouwvoertuigen. Ook het huidige wandelrondje om de plas blijft op deze manier behouden.

Waterplanten, vissen en kleine waterdiertjes (macrofauna) die van rustig stromend water houden, krijgen er met deze nieuwe inrichting een beter leefgebied bij. Het gaat dan om vissoorten als de rivierprik, barbeel, serpeling en winde. Ook de kansen voor macrofauna als de bolle stroommossel, kokerjuffers, schoraas en vierlijneendagsvliegen nemen hiermee toe.

Verbetering van de plas

Omdat het water in plas Brandt vaker wordt ververst, zal de kwaliteit ervan verbeteren. Nu is het water vaak troebel, waardoor er nauwelijks zonlicht op de bodem komt en waterplanten schaars zijn. De aanpassingen moeten zorgen voor een gezonder ecosysteem.

Een ander onderdeel van het ontwerp is het aanleggen van enkele kleine eilandjes in de noordpunt van de plas, in combinatie met het ophogen van de waterbodem. Zo ontstaan er meer ondiepe, voor de waternatuur aantrekkelijke, oeverzones. Op de eilandjes mag ooibos tot ontwikkeling komen, wat de biodiversiteit eveneens ten goede komt.

Rivierhout en beverburchten

Op verschillende plekken komen dode bomen als ecologisch waardevol rivierhout in de geulen te liggen, net als rond de eilandjes in de plas. Dit dient als aanhechtingsplaats voor kleine waterdiertjes en schuilplaats voor vis. De beverburchten in het gebied worden ontzien, daaromheen vinden geen werkzaamheden plaats.

Verder is er rekening gehouden met behoud van de natuurrijke kleine plas aan de zuidzijde. De aantakking van de zuidelijke geul is daaromheen gepland in plaats van erdoorheen. Tenslotte is het bij de werkzaamheden noodzakelijk om een aantal bomen te rooien.

Luchtfoto van het maatregelgebied Geul Brandt met het ontwerp op hoofdlijnen ingetekend, waarbij de verschillende ingrepen zijn voorzien van korte verklarende tekstjes.


Verdere stappen

Na afronding van de zienwijzenprocedure is de volgende stap het voorbereiden van het definitieve Projectbesluit. Na vaststelling door de minister van Infrastructuur en Waterstaat, wordt ook dat gepubliceerd in de Staatscourant. Dit besluit komt vervolgens gedurende een bepaalde periode ter inzage te liggen, waarbij nog de mogelijkheid van beroep open staat bij de Raad van State (afdeling Bestuursrechtspraak).

Uiterlijk december 2027 moet het werk buiten zijn uitgevoerd. Onderstaand schema geeft aan wanneer de verschillende besluitvormingsmomenten voor de zeven KRW-maatregelen in de noordelijke Grensmaas en zuidelijke Zandmaas worden verwacht, met de bijbehorende mogelijkheden om te reageren.

Schema van de verwachte planning van de besluitvorming voor de zeven maatregelen tussen Ohé en Laak en Reuver vanuit de Kaderrichtlijn Water Maas. Deze besluitvorming is gestart met de publicatie van de Kennisgeving voornemen en Kennisgeving participatie op 28 augustus 2023 waarop iedereen gedurende vier weken kon meedenken, met daaropvolgend in het eerste kwartaal van 2025 de publicatie van het Ontwerp-Projectbesluit met de mogelijkheid om een zienswijze in te dienen en in het tweede en derde kwartaal 2025 het verwerken van de zienswijzen en publicatie van het definitieve Projectbesluit met bijbehorende mogelijkheid om daartegen in beroep te gaan. Vervolgens staat van het vierde kwartaal 2025 tot en met eerste kwartaal 2026 de behandeling van eventuele beroepen bij de Raad van State gepland, plus de voorbereiding van de uitvoering. Tot slot de uitvoeringsfase van tweede kwartaal 2026 tot en met december 2027. De maatregelen moeten voor 2028 klaar zijn. Naast de route om te komen tot een definitief Projectbesluit Omgevingswet, loopt het proces van grondverwerving om de benodigde percelen voor de maatregelen beschikbaar te krijgen. Ook zijn er nog andere vergunningen en/of ontheffingen vereist die door andere bevoegde gezagen dan Rijkswaterstaat worden verleend. Die bevoegde gezagen leggen hun ontwerpbesluiten daarvan eveneens openbaar ter inzage met de wettelijke mogelijkheid tot reageren. Deze planning is onder voorbehoud, aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend.
 

Meer weten?

Voor vragen over de procedure rond het Ontwerp-Projectbesluit kunt u bellen naar de directie Participatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat via telefoonnummer 070-456 96 07.

Voor inhoudelijke vragen over de maatregelen kunt u bellen met Rijkswaterstaat via 0800-8002 (gratis) of kijk op de Maaspagina op www.samenwerkenaanriviernatuur.nl voor meer informatie.

Lat: 51.1440457625503
Long: 5.86076898742883

Een momentje...
Cookie-instellingen